حسینخان باغبان
(۱۲۵۰ش، سردرود ـ ۱۹ مهر ۱۲۸۷، تبریز)
از مجاهدان طراز اول جنبش مشروطیت
حسینخان باغبان به سال ۱۲۵۰ هجریشمسی در شهر سردرود متولد شد. در سنین جوانی به تبریز آمد و در محله لیلاوا ساکن شد و در باغ حاج میرزا آقا فرشی، باغبانی کرد تا اینکه در مدت کوتاهی بهعنوان نفر سوم در رهبری قیام تبریز مطرح گردید.
به سال ۱۲۸۷ هجریشمسی در جریان وقایع جنگ با نیروهای محمدعلی شاه و مشروطهخواهان، چند ساعت زد و خورد سختی درگرفت و حسینخان با دستهای از رزمندگان، خود را به پل نظامالعلماء رساند و به کاروانسرای خرمائیها وارد شد تا دیواری را شکافته، توپی در آن مستقر نموده و به جنگ بپردازد.
در این پیکار سخت، یعقوب نامی از آزادیخواهان زخمی شد و رزمندگان تن خونآلود او را برداشته به عقب بازگشتند و چون سراسیمه بودند به جستجوی حسینخان نپرداختند. پس از چند ساعت، حسینخان که تنها مانده بود، دستهای از سواران دشمن پیرامونش را گرفتند، با این حال بیباکانه جنگید ولی پس از مقاومت کوتاه، چند گلوله به سرش خورد و همانجا به شهادت رسید.
شامگاه در انجمن تبریز هنگامهای برپا شد و چند هزار تن از مشروطهخواهان رزمنده گردآمدند و سرانجام قرار شد نامهای به نایب اصغر نوشته و جسد حسینخان را از او بخواهند.
آن مبارز رشید، شبی که شربت شهادت را سرکشید، ۴۰ روز بود که میجنگید و فرزندش را که در این روزها متولد شده بود، ندید و چشم از جهان فروبست. جسد وی پس از تشییع در مقبره بالاقبرستان واقع در دوهچی، به خاک سپرده شد.