سید حسن قاضی طباطبایی
(۱۲۹۵ش، تبریز ـ ۱۸ اسفند ۱۳۶۴، تهران)
نویسنده، پژوهشگر، مورخ، مصحح
سید حسن قاضی طباطبایی ، سال ۱۲۹۵ هجری‌شمسی در تبریز متولد شد. پس از اتمام تحصیلات مقدماتی، به علوم اسلامی و ادب فارسی علاقمند شد و در همین راستا تحصیلات خود را ادامه داد و این در حالی بود که نقش پدر بزرگوارش در تعلیم و تربیت او بیش از مدرسه به‌چشم می‌خورد.
وی در سال ۱۳۱۸ هجری‌شمسی به دانشسرای عالی تهران راه یافت و ۳ سال بعد با اخذ درجه لیسانس در رشته زبان و ادبیات فارسی فارغ‌التحصیل گردید و همان سال با سمت دبیری در مدارس متوسطه به استخدام درآمد. با تأسیس دانشگاه تبریز در سال ۱۳۲۶ هجری‌شمسی، به دانشگاه تبریز دعوت شد و استادی متون فارسی و زبان و ادبیات عربی را برعهده گرفت.
استاد قاضی در طول خدمات ۵۰ ساله خود مسئولیت‌های تأثیرگذاری در پیشبرد سطح علمی و فرهنگی کشور داشت و به‌عنوان استاد مسلم ادب فارسی و عربی، سرپرست مجله دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز، مدیریت دروس دانشکده ادبیات، و ریاست کتابخانه دانشگاه ایفای نقش نمود و علی‌رغم اینکه در بهمن‌ماه ۱۳۵۸ به بازنشستگی نائل گردید، با این حال تا پایان عمر به تدریس در دانشگاهها پرداخت.
از جمله آثار تألیفی این ادیب برجسته می‌توان به کتاب‌های تجربه الاحرار و تسلیه الابرار (۲جلد)، و تعلیقات و حواشی تجارب‌السلف اشاره کرد. همچنین مقالات متعددی از وی به یادگار مانده که از مهم‌ترین آنها می‌توان استشهادنامه مرحوم میرزا تقی قاضی در باب موقوفات نصریه، ارشادنامه میرزای قمی، اعتراض بر یاقوت حموی، انتقادی بر تصحیح دیوان قاآنی شیرازی، حاج میرزا محمود شیخ‌الاسلام و فرمان شیخ‌الاسلامی وی، یک سند تازه و مهم درباره قتل میرزا علی ثقه‌الاسلام، به یاد مرحوم سید هادی سینا، کتاب و اهمیت آن در جامعه امروزی، محضر و محضرهای تاریخی، خاطراتی چند از استاد عبدالرسول خیامپور، و حکم استیناف ضیاءالعلماء را برشمرد.
سید حسن قاضی در روزهای پایانی سال ۱۳۶۴ هجری‌شمسی به علت بیماری در تهران دار فانی را وداع گفت و جامعه دانشگاهی را در ماتم و سوگ فقدانش قرار داد.